İşlemci, veriyi enformasyona ( bilgiye ) çevirirken yazılım komutlarını yürütür. İşlemci iki kısımdan oluşur: kontrol birimi ( control unit ) ve aritmetik/mantık birimi ( arithmetic logic unit ) . Bu iki bileşen veri yolu ( data bus ) adı verilen bir çeşit elektronik bağ ile birleştirilir. Veri yolu aynı zamanda bu bileşenleri bilgisayarın diğer parçalarıyla da birleştirir.
- Kontrol birimi: Kontrol birimi ( CU ) bilgisayar sisteminin diğer bileşenlerine program komutlarını nasıl yürütmesi gerektiğini belirtir . Ana bellek ve aritmetik/mantık birimi arasındaki elektronik sinyallerin hareketini yönetir. Ayrıca, ana bellek ile giriş/çıkış aygıtları arasındaki elektronik sinyalleri de yönetir.
- Aritmetik/mantık birimi: Aritmetik/kontrol birimi ( ALU ) , aritmetik işlemleri ve mantık işlemlerini yapar ve bu işlemlerin hızını kontrol eder. Aritmetik işlemler, toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi temel matematiksel işlemlerdir. Mantık işlemleri karşılaştırmalardır. Bu birim, iki veriyi karşılaştırarak birbirine eşit, birinin diğerinden büyük ya da küçük olmasını kontrol eder. Bu karşılaştırmalar birleştirilerek büyük eşit veya küçük eşit olarak kullanılabilir.
Güçlü bilgisayarlarda merkezi işlem birimi bir kaç büyük baskılı devre kartının üstünde bulunur. Kişisel bilgisayarlarda işlemci devresi, baş parmak tırnağı büyüklüğünde veya biraz daha büyük silikon yonga üzerine basılmıştır. Bu yonga, sistem kartı olarak adlandırılan bilgisayarın ana devre kartının üstündeki sokete , pin adı verilen metal ayaklarla yerleştirilir.
Elektronik devrelerde silikon adı verilen kum ve toprakta çok bulunan ucuz bir element kullanılır. Bu element yarı iletkendir ve iyi iletkenlerle beraber kullanıldığında elektronik tümleşik devreler yaratılır.